Korrupsioni ekonomiko-politik eshte i vjeter se vete egzistenca e ekonomise se organizuar. Historikisht, kete turli ligjesh, regullash, parimesh, mashtrimesh, vjedhjesh dhe abuzimesh e kane mbajtur nen kontroll njerzit e 'Fuqishem' me 'Lidhjet' e tyre politike. Natyrisht ata nuk duan konkurente dhe jane shume te devotshem ne ndeshkimin e atyre qe thyejne 'Rregullat e lojes'.
Gjate rrjedhes se kohes, ky fenomen eshte sofistikuar dhe sot eshte pagezuar me emer tjeter, por brendia eshte po ajo e shekujve te kaluar dhe pasqyron me se miri vete natyren njerezore.
Ne gjuhen shqipe egziston nje thenie: 'Me mire nje mik sesa nje ciflik'. Une mendoj se me realiste do te ishte thenia: 'Po te kesh nje mik, nderton nje ciflik'.
Nje rast konkret vjen nga historia e birres ne Shqiperi. Gjate viteve 1922-1926 nje diplomat angles i quajtur Harry Charles Augustus Eyres ishte emeruar si i derguar special i Mbreterise Angleze ne Shqiperi.
Ai kishte lojtur nje rol kryesor ne mbrojtjen e intresave angleze dhe ishte ingranuar ne perpjekjet e marrjes se koncensioneve fitimprurese te shoqerive angleze te kerkimit te naftes ne Shqiperi.
Por, 'Kryevepren' e tij ekonomike ai u perpoq te ngrinte ne fushen e birres.
Ai krijoi "Albanian National Brewery". Ne shqip, "Industria Nacionale e Prodhimit te Birres Shqiptare".
Ne daten 14 Mars, 1929 biznesi me kete emer u listua ne Bursen e Londres.
Me poshte tregohet nje lajmerim i postuar ne nje nga gazetat e kohes ku Sir Eyres prezantohet si mik personal i Mbretit Zog.
Koncensioni kishte pika diskriminuese dhe rrjepese. Ai i jepte te drejten e prodhimit te birres ne Shqiperi per 99 vite shoqerise angleze. E mbronte ate nga konkurenca, e perjashtonte nga disa taksa duke i kerkuar vetem nje takse minimale.
Natyrisht qe Sir Harry kishte dhe partneret shqiptare te cilet ishin vllezerit Kakarriqi nga Shkodra te cilet ishin pronare te nje biznesi birre. Ata ja shiten aktivitetin e tyre 'Investitoreve Strategjike Angleze' dhe u bene 'Menaxhere' te deges Shqiptare.
Por, ajo qe te bie ne sy eshte deklarimi i Ekerem Bey Vlora, ne ate kohe ambasador i Mbreterise Shqiptare ne Londer. Ai solemisht informonte investitoret se ne Shqiperi importoheshin dhe konsumoheshin midis 52,000 dhe 60,000 Hektolitra birre ne vit. Domethene 5.2 deri 6 milion litra birre. Duke supozuar se ne ate kohe kishte 20 mije 'Tifoza birre' i bie qe secili prej tyre te konsumonte mbi 275 Litra birre ne vit.
Ne fakt 'Sekreti' i koncesionit qendronte ne perjashtimi nga taksat i materialeve qe do te duheshin per te ndertur 'Industrine gjigande' te birres ne Shqiperi. Kush do te pyeste sa dhe c'fare materiale u futen pa taksa ne dogane ?
Po kthehem tek birra. C'fare e kishte shtyre Ambasadorin Ekerem Beu, personin qe shkruante ne kujtimet e tij se kishte risjelle ne Vlore 'Flamurin e Skenderbeut', te deklaronte se ne Shqiperi njerzit laheshin me birre ?
Ti kishte bere llogaritjet gabim, apo 'Gabimi' paguhej me Lira Ari ne dore te cilat ishin me dehese se alkoli qe ai nuk e vinte ne goje ?
Por mbase edhe pinte, dhe hesapet i kishte bere kur kishte qene i dehur. Nuk kishte, (dhe as qe ka), ndonje ligj qe te ndalonte/ndaloje 'Patriotet' te mos pijne birre, as ne Angli, as ne Shqiperi ...
ความคิดเห็น